Dış Kaynaklı Proje Süreçleri Yönetim Sistemi
Kolası K. (Yürütücü), Akdevelioğlu A. , Yeşilyurt N.
Bu araştırma projesi, Türk Dış Politikası alan yazınında (TDPAY) tarih ile kuram arasındaki ilişkinin sistematik biçimde ele alınmaması ve özellikle bu iki boyutun kıyaslanamaz (incommensurable), ayrı ve ölçülemez bilgi üretim biçimleri olarak görülmesi sorununa odaklanmaktadır. Uluslararası ilişkiler (Uİ) disiplininde İkinci Tartışma ile kurumsallaşan bu ikilik, tarihsel bağlamı betimleyici bilgiyle, kuramsal çerçeveyi ise genelleyici açıklamayla özdeşleştirmektedir. Bu ayrım, TDPAY'da tarihsel anlatıyı çoğunlukla kuramdan kopuk, yöntemsel olarak parçalı ve felsefi ön kabullerden bağımsız bir biçimde kurgulayan hâkim yaklaşımı beslemektedir.
Bu çerçevede projenin temel amacı, TDPAY’da tarih-kuram ilişkisinin nasıl kurulduğunu çok katmanlı ve eleştirel realist bir araştırma stratejisiyle incelemek; bu ilişkinin arkasındaki yöntemsel, kuramsal ve bilim felsefesine dayalı varsayımları ortaya koymak; ve tarih ile kuram arasında bütüncül bir açıklama modeline dayanan yeni bir kavramsal çerçeve geliştirmektir.
Proje, bu amacı gerçekleştirmek üzere beş ana hedef etrafında yapılandırılmıştır:
1. 1945 sonrası TDPAY’da tarih-kuram ilişkisini yansıtan eğilimleri ortaya koymak üzere en az 100 metinlik sistematik bir veri seti oluşturmak;
2. Bu veri setine içerik analizi uygulayarak tarihsel bağlam, kuramsal yaklaşım ve yöntemsel tercihler arasındaki ilişkiyi kodlamak;
3. En az 12 akademisyenle yarı yapılandırılmış mülakatlar yaparak yazındaki örtük ve açık tarih-kuram anlayışlarını ve yöntemsel yönelimleri tespit etmek;
4. Elde edilen bulgular ışığında, eleştirel realizm ve çok düzeyli dış politika eylemlerini açıklama modeli geliştirmek;
5. Bulguları MAXQDA yazılımı aracılığıyla kümelenme haritaları, tematik tablolar ve eğilim grafikleriyle görselleştirerek TDPAY’daki yöntemsel örüntüleri nesnel biçimde haritalandırmak.
Araştırma süreci üç ana aşamada ve beş iş paketi kapsamında yürütülecektir: (1) veri toplama (İP1-İP2), (2) veri analizi (İP3) ve (3) kuramsal modelleme ve görselleştirme (İP4-İP5). Kuramsal çerçevede Christopher Lloyd’un üç düzeyli açıklama modeli ile Walter Carlsnaes’in çok düzeyli dış politika eylemi açıklama yaklaşımı birlikte kullanılarak, tarihsel ve yapısal bağlam, kuramsal soyutlama ve meta-teorik varsayımlar arasındaki ilişki açıklığa kavuşturulacaktır.
Bu proje, yalnızca TDPAY'ın yöntemsel evrimini ortaya koymakla kalmayacak; aynı zamanda dış politika yazınında tarihsel açıklama ile kuramsal modelleme arasındaki kopukluğu aşacak özgün, geniş uygulama alanına sahip, çoğaltılabilir ve evrensel bir yöntemsel çerçeve sunmayı hedeflemektedir.