Dış Kaynaklı Proje Süreçleri Yönetim Sistemi
Özmete E. (Yürütücü), Özdemir ocaklı B. , Pak M., Duru S.
Son yıllarda dünya genelinde aile içi sorunların artma eğiliminde olduğu görülmekte ve toplumların refahını teşvik etmede aile sistemlerini korumanın ve desteklemenin önemi vurgulanmaktadır. Sosyal hizmetler alanında dezavantajlı bireylerle çalışılırken aile işlevselliği sorunları görünür olmaktadır. Bu bağlamda ülkemizde ailelerle sosyal hizmet uygulamaları için temel oluşturabilecek aile işlevselliğini inceleyen ve yerel bağlamı yansıtan toplum temelli araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu doğrultuda bu araştırmada farklı aile yaşam döngülerinde aile işlevselliğini riske atan durumları ve katkıda bulunan koruyucu ve destekleyici faktörleri içeren bir çerçeve model oluşturulması amaçlanmıştır.
Bu projenin teorik çerçevesi olarak aile yaşam döngüsü modeli benimsenmiştir. Aile yaşam döngüsü bir ailenin yaşamı boyunca deneyimlediği geçişleri ve bu aşamalardaki gelişimsel görevleri sistematik olarak düzenleyen ve aile gelişimini inceleyen çalışmalar tarafından yaygınca kabul gören bir çerçevedir. Duvall (1962) tarafından şekillendirilen bir ailenin kuruluş aşamasından aile sürecinin tamamlanmasına kadar geçirdiği sekiz aile yaşam döngüsü bu ailenin zaman bağlamını oluşturmaktadır. Bu araştırma aile işlevselliğini yaşam boyu yaklaşımıyla farklı aile yaşam döngülerinde inceleyen ilk araştırma olması bakımından özgün değere sahiptir.
Bu araştırmada karma araştırma yöntemleri arasında yer alan yakınsayan paralel araştırma deseni kullanılacaktır. Bu doğrultuda araştırma verileri eş zamanlı olarak toplanacak, veriler nicel ve nitel analiz yöntemleriyle analiz edildikten sonra veriler birbirini tamamlayacak şekilde bütünleştirilecektir. Araştırmanın örneklemi Türkiye’de resmi nikâhla evli kadın ve erkek bireylerden oluşmakta ve kent ailesi üzerinden bir inceleme yapılması planlanmaktadır. Bu araştırmada tabakalı örneklem yöntemine göre TÜİK istatistiksel bölgeleri temel alınarak oniki il merkezi rastgele atama yöntemiyle seçilmiştir. Bu kent merkezlerinde kent ailesini temsil eden evli bireylerden veriler toplanarak toplum temelli bir proje gerçekleştirilecektir. Çalışmanın verileri yapılandırılmış ve yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılarak yüz yüze toplanacaktır. Bu araştırmada aile işlevselliği McMaster Aile İşlevselliği Modeli üzerinden, Aile Değerlendirme Ölçeği-ADÖ (Epstein, Baldwin ve Bishop, 1983) kullanılarak ölçülecektir. Risk ve koruyucu faktörlerin modellenmesi için aile sistemleri teorisi perspektifi temel alınarak aile alt sistemleri, genel aile sistemi, geniş aile sistemi ve toplumsal sistemlerdeki değişkenler açısından aile işlevselliği incelenecektir. Model oluşturmada nicel çoklu ve lojistik regresyon modelleri ve nitel hiyerarşik kod-alt kod modelleri kullanılacaktır.
Bu araştırmada aile işlevselliği açısından riskli ve koruyucu durumlar ve bu durumları yansıtan deneyimler farklı aile yaşam döngülerinde modellenecektir. İşlevsel ve daha sağlıklı ailelerin desteklenmesi, aile birimlerinden oluşan toplumların refahını arttırmak için proaktif toplumsal stratejilerdir. Bu projeden elde edilecek bulguların çeşitli dönemlerde ailelerin işlevselliğini teşvik etmek için henüz başlangıç düzeyinde olan ailelere sosyal hizmet uygulamalarının geliştirilmesine katkı sağlaması öngörülmektedir.