Dış Kaynaklı Proje Süreçleri Yönetim Sistemi
Ünver M. (Yürütücü), Bozyiğit M.
Farklı tip bulanık kümelerle modellenen ve çok kriterli karar verme, örüntü tanıma, tıbbi teşhis, sınıflandırma, yüz tanıma gibi akıllı sistem içeren problemlerde uygulaması olan çok sayıda bulanık entropi ve çapraz-entropi ölçüsü önerilmiştir. Ancak bu ölçüler tanımlanırken genellikle kriterlerin ağırlığı ve kriterler arasındaki etkileşim dikkate alınmamıştır. Bu projede; örnek verilen tıbbi teşhis probleminde görüleceği üzere vücut sıcaklığı, baş ağrısı ve öksürük semptomlarının (veya kriterlerinin) ağırlıkları uzman görüşüne göre değişiklik gösterebileceğinden ağırlıkları dikkate alan entropi ve çapraz-entropi ölçülerinin tanımlanması yararlı olacaktır. Ayrıca bir semptom diğer bir semptomun sebebi olabileceğinden semptomlar (veya kriterler) arası etkileşimi doğru bir şekilde modelleyen bulanık ölçülere başvurulabilir. Bulanık ölçü kurulduktan sonra bulanık ölçünün Möbius gösterimi de elde edilerek kriterler arasındaki ilişkinin yönü de tespit edilebilir. Bulanık ölçü ile tanımlanan Choquet integral ve dCI ile inşa edilen bulanık entropi ve çapraz-entropi ölçüleri uygulamalarda doğru modellemeden dolayı daha hassas sonuçlar beklenir. Bu araştırma projesinde başta bulanık kümeler olmak üzere sezgisel bulanık, Pisagor bulanık, q-ortoikili bulanık, görsel bulanık ve küresel bulanık kümeler için kriterlerin ağırlıklarını dikkate alan ağırlıklı bulanık entropi ve çapraz-entropi ölçüleri ve kriterlerin aralarındaki etkileşimi dikkate alan Choquet integral ve dCI-Entropi ölçüleri önerilecektir. Ayrıca projede KL-ıraksaklığın genelleştirmesi olan Renyi ıraksaklık ve f-ırkasaklık kullanılarak çok sayıda yeni çapraz-entropi ölçüleri önerilecektir. Elde edilecek yeni bulanık çapraz-entropi ölçülerinin avantajlarını göstermek amacıyla çok kriterli karar verme, örüntü tanıma ve tıbbi teşhis gibi akıllı sistem uygulamaları verilip literatürdeki diğer çapraz-entropi ölçüleri ile kıyaslama analizi yapılacaktır. Diğer yandan denetimli ve denetimsiz sınıflandırma uygulamaları verilerek ham algoritmalar üretilecektir. Üretilen algoritmalar çeşitli programlama dillerinde profesyonel hala getirilip ilgili uygulama alanı için makine öğrenmesi tabanlı sistemler geliştirilmesine yardımcı olacaktır. Ayrıca bulanık kümelerde ait olma ve ait olmama derecelerinin sonuçların üzerindeki analizini yapmak için parametrik entropi ve çapraz-entropi ölçüleri inşa edilip bu parametreler kullanılarak hassaslık analizi de incelenecektir. Son olarak belirsizliği daha iyi modelleyebilen yeni tip bulanık kümeler tanımlanarak bu kümeler için yeni entropi ve çapraz-entropi ölçüleri bahsedilen akıllı sistem alanlarında kullanılacaktır.