Dış Kaynaklı Proje Süreçleri Yönetim Sistemi
Öner cengiz H. (Yürütücü), Yüksekkaya M., Gönenç İ., Demir A., Erkek A., Ersöz Ş.
Giriş ve Amaç: İntestinal stoma, bağırsakta yapay bir açıklık oluşturmak amacıyla uygulanan cerrahi girişimdir. Stomalı bireylerin yaşam kalitesini artırmak için fizyolojik ve psikososyal sorunların çözülmesi ve stomaya uyumun sağlanması gerekmektedir. Ameliyat öncesi dönemde stoma bakımına ilişkin hasta eğitimi verilmesi, stomaya uyumu kolaylaştırabilir. Bu çalışmanın amacı, intestinal stomalı açılacak hastalara, Stoma Bakımı Eğitim Kemeri kullanılarak yapılan eğitimin, stoma bakım becerisi, stomaya uyum, anksiyete ve memnuniyet üzerine etkisini değerlendirmektir.
Yöntem: Çalışma iki aşamada yürütülecektir. Birinci aşamada, Stoma Bakımı Eğitim Kemeri geliştirilecek ve üretilecektir. Stoma Bakımı Eğitim Kemeri, ilk kez stoma açılacak olan hastaların, ameliyat öncesi dönemde stomayı tanımasını, hissetmesini ve bakımını yapabilmesini sağlayan bir eğitim materyali olarak tasarlanmıştır. Ürünün bir benzerine rastlanmamıştır. İkinci aşamada ise Stoma Bakımı Eğitim Kemeri’nin hastaların stoma bakım becerisi, stomaya uyumu, anksiyetesi ve hasta memnuniyeti üzerine etkisini değerlendirmek için paralel grup, randomize kontrollü bir çalışma yürütülecektir. Çalışmanın ikinci aşamasına, girişim grubunda 85, kontrol grubunda 85 hasta olmak üzere, toplam 170 hasta dahil edilecektir. Çalışma kapsamına alan tüm hastalar, rutin tedavi ve bakım kapsamındaki stoma bakımı eğitimini alacaktır. Girişim grubundaki hastalara rutin tedavi ve bakıma ek olarak, ameliyat öncesi dönemde Stoma Bakımı Eğitim Kemeri ile eğitim verilecektir. Kontrol grubunda yer alan hastalara, rutin tedavi ve bakıma ek olarak herhangi bir müdahale yapılmayacaktır. Veriler, sosyodemografik ve tıbbi veri formu, Durumluk Kaygı Ölçeği, Stoma Bakım Becerisi Dereceli Puanlama Anahtarı, Ostomi Uyum Ölçeği ve Visual Analog Skala (VAS)-Hasta memnuniyet düzeyi kullanılarak toplanacaktır. Girişim ve kontrol grubunda yer alan hastaların anksiyete düzeyleri ameliyattan önceki gün, taburculuk günü, taburcu olduktan sonraki 5., 15. ve 30. günlerde olmak üzere 5 kez değerlendirilecektir. Hastaların stoma bakım becerisi ve stomaya uyum düzeyleri taburculuk günü, taburcu olduktan sonraki 5., 15. ve 30. günlerde olmak üzere toplam 4 kez, hastaların eğitimden memnuniyet düzeyleri, ameliyattan önceki ve taburcu edilen gün olmak üzere 2 kez değerlendirilecektir. Elde edilen veriler, bilgisayar ortamında Statistical Package for Social Sciences 25 (SPSS) for Windows istatistik paket programı kullanılarak değerlendirilecektir. Çalışmanın yürütülmesi için kurum izni ve etik izni alınacaktır.
Sonuç: Tasarlanan Stoma Bakımı Eğitim Kemerinin, stoma açılmadan önce, hastanın kendi bedeni üzerinde stomayı görebilmesini, alışmasını ve bakım becerisini kazanmasını sağlayacağı, anksiyete düzeyini azaltacağı, stomaya uyumunu ve memnuniyetini artıracağı öngörülmektedir.